Leeuwarden/Groningen 11 november 2021 – De Leeuwarder Courant verschijnt op dinsdag 16 november in het Fries, als Ljouwerter Krante. Zo staat de krant erbij stil dat Kneppelfreed (“Knuppelvrijdag”) die dag zeventig jaar geleden is. Acht pagina’s zullen volledig in het Fries zijn, als omslag voor de normale krant.
Op Kneppelfreed, 16 november 1951, raakten Frieszinnigen op het Zaailand in Leeuwarden slaags met de politie. Die was met man en macht uitgerukt en zette brandspuiten in. Tegelijkertijd was in het Paleis van Justitie een strafzitting bezig tegen Fedde Schurer, hoofdredacteur van de Heerenveense Koerier, en Statenlid Tjebbe de Jong. Zij hadden een kantonrechter beledigd, die weigerde Fries te verstaan. Schurer noemde het ,,kinderachtig, beledigend en treiterend’’. De ophef leidde ertoe dat het gebruik van Fries op lagere scholen en in de rechtszaal enkele jaren later officieel werd toegestaan.
De Leeuwarder Courant herdenkt de mijlpaal met een artikelenreeks over het Fries en deze eenmalige uitgave van een Friestalige krant. Alle nieuwsberichten zijn hierin in het Fries. Hoofdredacteur Sander Warmerdam: ,,De taal zat al in de harten van de Friezen, Kneppelfreed heeft de taal ook rechten gegeven. Daarom is het een belangrijke dag. Maar we gaan niet nostalgisch terugkijken. Met deze speciale krant willen we laten zien hoe een moderne en actuele Friestalige krant eruitziet.”
Om de inhoud van de krant ook te laten voldoen aan alle spellings- en grammatica regels, worden naast verslaggevers en eindredacteuren zo’n veertien vrijwillige vertalers ingezet. Op www.lc.nl/kneppelfreed zijn alle artikelen over het onderwerp te lezen.
Leeuwarder Courant yn it Frysk
De Leeuwarder Courant komt op tiisdei 16 novimber út yn it Frysk, as Ljouwerter Krante. Sa betinkt de krante dat Kneppelfreed dy dei santich jier lyn is. Acht siden sille folslein yn it Frysk wêze, as omslach fan de gewoane krante.
Op Kneppelfreed, 16 novimber 1951, rekken Frysksinnigen op it Saailân yn Ljouwert slachs mei de plysje. De plysje wie manmachtich útrukt en sette brânspuiten yn. Op itselde stuit wie yn it Paleis fan Justysje in strafsitting dwaande tsjin Fedde Schurer, haadredakteur fan de Heerenveense Koerier, en Steatelid Tjebbe de Jong. Dy hienen in kantonrjochter bekritisearre, dy’t wegere om Frysk te ferstean. Schurer neamde dat ,,lytsbernich, misledigjend en treiterich’’. It opskuor late derta dat it brûken fan Frysk op legere skoallen en yn de rjochtseal in pear jier letter offisjeel tastien waard.
De Leeuwarder Courant betinkt dy mylpeal mei in rige artikels oer it Frysk en mei dizze ienmalige útjefte fan in Frysktalige krante. Alle nijsberjochten binne dêryn yn it Frysk. Haadredakteur Sander Warmerdam: ,,De taal siet al yn de herten fan de Friezen, Kneppelfreed hat de taal ek rjochten jûn. Dêrom is it in wichtige dei. Mar we sjogge net mei nostalgy werom. Mei dizze spesjale krante wolle we sjen litte hoe’t in moderne en aktuele Frysktalige krante derútsjocht.’’
Om de ynhâld fan de krant ek foldwaan te litten oan alle staverings- en grammatikaregels, wurde nêst ferslachjouwers en einredakteuren sa’n fjirtjin frijwillige oersetters ynset. Op www.lc.nl/kneppelfreed binne alle stikken oer it ûnderwerp te lêzen.
